Lịch Sử Bi-a Thế Giới: Môn Thể Thao bida Có Từ Khi Nào và Bắt Nguồn Ở Đâu?

Lịch Sử Bi-a: Môn Thể Thao bida Có Từ Khi Nào và Bắt Nguồn Ở Đâu?

Bi-a có từ bao giờ?

Bi-a là một môn thể thao đã có mặt từ hàng trăm năm trước. Theo các tài liệu lịch sử, môn chơi này bắt đầu xuất hiện vào thế kỷ 15 tại châu Âu, đặc biệt là ở Pháp. Ban đầu, bi-a không chơi trên bàn mà được chơi ngoài trời, khá giống với trò chơi croquet (một loại bóng gậy truyền thống).

Sau này, vì điều kiện thời tiết, người ta đã đưa trò chơi vào trong nhà và đặt lên bàn. Từ đó, bi-a phát triển thành một môn chơi trong nhà như ngày nay, với bàn phủ vải xanh tượng trưng cho mặt cỏ.

Từ trò chơi quý tộc đến môn thể thao phổ biến

Bi-a từng là thú vui giải trí của giới quý tộc và tầng lớp thượng lưu ở châu Âu. Những vị vua như Louis XI của Pháp hay Mary, Nữ hoàng Scotland được ghi nhận là những người yêu thích bộ môn này. Chiếc bàn bi-a đầu tiên được ghi nhận là do thợ đóng bàn người Pháp làm ra vào năm 1470.

Nguồn gốc từ ngôn ngữ và tên gọi

Từ “billiards” bắt nguồn từ tiếng Pháp:

• “Bille” nghĩa là bóng

• “Billeart” là dụng cụ giống cây gậy bi-a dùng để đánh bóng

Ngoài ra, từ “pool” (thường dùng trong tiếng Anh-Mỹ) từng có nghĩa là “góp tiền thưởng” — vì người chơi thường đặt cược tiền trong các trận đấu. Dần dần, “pool” trở thành tên gọi phổ biến cho các dạng bi-a hiện đại, đặc biệt là bi-a lỗ (8 bi, 9 bi, v.v.).

Các loại bi-a ngày nay

Hiện nay, bi-a được chia thành nhiều thể loại như:

• Bi-a lỗ (Pool): Phổ biến nhất tại Mỹ và Việt Nam, bao gồm 8 ball, 9 ball, 10 ball…

• Carom (bi-a libre): Không có lỗ, thường chơi trên bàn 3 băng

• Snooker: Bàn lớn hơn, nhiều bi hơn và phức tạp hơn

Mỗi thể loại có lịch sử và cách chơi riêng, nhưng đều bắt nguồn từ cùng một trò chơi cổ xưa ở châu Âu.

Kết luận

Bi-a không chỉ là một trò chơi giải trí mà còn là một phần của lịch sử văn hóa phương Tây. Với hành trình hàng trăm năm phát triển, từ sân cỏ ngoài trời đến những bàn bi-a chuyên nghiệp trong nhà, môn thể thao này vẫn luôn giữ được sự hấp dẫn và tính cạnh tranh.